Enigma ze zbiorów Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na ekspozycji Centrum Szyfrów Enigma

Od 29 lipca 2025 r. zwiedzający Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu mogą zapoznać się z nowym, niezwykle ciekawym i tajemniczym egzemplarzem wojskowej wersji maszyny szyfrującej Enigma, użyczonym w depozyt przez Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego im. Gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Wiązownej pod Warszawą.

Prezentowany na ekspozycji egzemplarz stanowi wersję modelu Enigma I, który jest w dużym stopniu zmodyfikowany w stosunku do oryginału(ów). Model ten został bowiem złożony z elementów maszyny o numerze seryjnym A14632 (wyprodukowanej przed rokiem 1941 przez firmę Chiffriermaschinen AG w Berlinie) oraz maszyny o numerze A00548/bac/43E (wyprodukowanej w 1943 r. przez firmę Ertel-Werk für Feinmechanik z Monachium).

Modyfikacje, nadające eksponatowi unikalny charakter, objęły:

• eliminację łącznicy
• powiększenie okna na wirniki w płycie czołowej
• zmianę połączeń wszystkich wirników
• dodanie czwartego wirnika oraz niestandardowego reflektora zaadaptowanego z wirnika standardowego
• zmianę opisów wirników z liczbowych na literowe
• odwrócenie całej baterii wirników o 180 stopni, co uniemożliwiło działanie mechanizmu przesuwu wirników

Dokonane modyfikacje są prawdopodobnie efektem przygotowywania maszyny do jej operacyjnego wykorzystywania w okresie powojennym przez bliżej nieokreślony służby specjalne. Sposób i zakres jej wykorzystania po wojnie to jedna z tajemnic dziejów…