Historia

Poznańskie Centrum Dziedzictwa opowiada o Poznaniu i jego dziedzictwie w przystępny, angażujący sposób. Jesteśmy miejską instytucją kultury utworzoną w 2009 roku. Przez lata rozwijaliśmy swoją fascynację przeszłością miasta, tworząc opowieści o jego interesujących miejscach i wydarzeniach z historii.

Organizacja miejskiej turystyki kulturowej to nasze początki

Początki Centrum sięgają 2006 roku, gdy w strukturze Wydziału Rozwoju Urzędu Miasta Poznania powstało Biuro Programu „Trakt Królewsko-Cesarski”. Jego organizacja wiązała się z przyjęciem Narodowej Strategii Rozwoju Kultury, a w szczególności Narodowego Programu Kultury „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa Kulturowego na lata 2004-2013”. Głównym zadaniem Biura było stworzenie markowego produktu turystyki kulturowej – Traktu Królewsko-Cesarskiego. Tym samym samorząd Poznania (jako drugi w Polsce, obok Warszawy) rozpoczął prace nad stworzeniem głównego produktu turystycznego miasta.

1 października 2009 skromne Biuro przekształciło się w samodzielną instytucję kultury pod nazwą Centrum Turystyki Kulturowej „Trakt”. Nazwa w precyzyjny sposób opisywała ówczesny zakres działalności Centrum. Była nim turystyka kulturowa, czyli różnego rodzaju działania oferowane osobom poszukującym czegoś wyjątkowego w odwiedzanym miejscu. By zachęcić mieszkańców i turystów do odkrywania dziedzictwa Poznania, rozpoczęliśmy prace nad powstaniem Bramy Poznania oraz zaproponowaliśmy zwiedzanie miasta Traktem Królewsko-Cesarskim wiodącym od kościoła pw. św. Jana Jerozolimskiego na Komandorii do jeżyckiego kościoła św. Floriana.

Trakt Królewsko-Cesarski, którego przestrzenny przebieg opracowała Dorota Matyjaszczyk, został przygotowany przez Centrum jako atrakcja turystyczna wyrastająca ze współpracy z różnymi instytucjami i podmiotami. Oprócz zarządzania szlakiem Centrum od początku swojego istnienia inicjowało programy edukacyjne i działalność kulturalną, wspierającą miejski program rewitalizacji. W 2016 roku Trakt Królewsko-Cesarski został gruntownie zredefiniowany: zmienił przebieg oraz narrację. Dziś Trakt to opowieść rozciągnięta pomiędzy Ostrowem Tumskim a Dzielnicą Zamkową, której bohaterem jest miasto i czterdzieści pokoleń mieszkanek i mieszkańców.

Brama Poznania dała nam impuls do rozwoju

W latach 2009-2014 Centrum, obok zarządzania Traktem Królewsko-Cesarskim, realizowało wspólnie z samorządem miasta Poznania projekt „Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego w Poznaniu – kolebka państwowości i chrześcijaństwa w Polsce”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Efektem projektu było powstanie Bramy Poznania – nowoczesnego budynku nad rzeką Cybiną (proj. Ad Artis Architects) z charakterystyczną szczeliną, która kieruje wzrok zwiedzających na najstarszą w Polsce katedrę.

Brama Poznania to rozwinięcie koncepcji markowych produktów turystycznych w formie centrum interpretacji dziedzictwa, czyli miejsca, które wprowadza w dzieje Ostrowa Tumskiego i oferuje różne narzędzia do indywidualnego poznawania jego walorów. Główną atrakcją jest multimedialna ekspozycja zlokalizowana w budynku i w przestrzeni Ostrowa Tumskiego, która opowiada o dziejach wyspy katedralnej, początkach państwa polskiego i historii Poznania (proj. Tempora).

Budynek Bramy Poznania to siedziba Poznańskiego Centrum Dziedzictwa. Jej powstanie stało się mocnym impulsem do rozwoju naszej instytucji. Zwracając uwagę na niezwykłą przestrzeń Ostrowa Tumskiego i Śródki, zaczęliśmy zgłębiać znaczenie otaczającego nas dziedzictwa w jego wymiarze materialnym, niematerialnym oraz przyrodniczym. Rozpoczęliśmy stałą działalność edukacyjną, wystawienniczą i naukowo-badawczą. W końcu – wykorzystaliśmy w praktyce ideę interpretacji dziedzictwa, która szybko stała się naszą główną metodą analizowania i prezentacji miasta.

Interpretacja dziedzictwa to nasze wyzwanie na przyszłość

Opowieść o dziedzictwie miasta rozpoczyna się w Bramie Poznania, rozwija na Trakcie Królewsko-Cesarskim i kontynuowana jest dzięki kolejnym markom Poznańskiego Centrum Dziedzictwa, do których należą: Centrum Szyfrów Enigma, Galeria Śluza oraz Fest Fyrtel. Podstawą tych wszystkich przedsięwzięć jest pasja do zgłębiania przeszłości miasta i potrzeba opowiadania o nim wciąż na nowo. Uwzględniamy przy tym dialog ze społecznością lokalną i szukamy nowych punktów odniesienia.

Dotychczasowi dyrektorzy Centrum to:
• Lech Łangowski (2009-2013),
• Robert Mirzyński (2013-2019),
• Monika Herkt (2019-obecnie).

W 2020 roku Centrum dokonało zmiany statutu oraz nazwy na Poznańskie Centrum Dziedzictwa. Nowa nazwa obowiązuje od 1 stycznia 2021 roku.

Kilkanaście lat funkcjonowania naszej instytucji sprawiło, iż świadomie dążymy do ochrony, interpretacji i propagowania dziedzictwa Poznania. Pragniemy wyznaczać trendy w zrównoważonej turystyce miejskiej oraz tworzyć i wdrażać nowe formaty działań związanych z kulturą i edukacją oraz tworzyć dostępną ofertę programową. Zależy nam na dalszym rozwoju, aby budować pomosty pomiędzy różnymi grupami ludzi o odmiennym doświadczeniu, pochodzeniu, światopoglądzie.